Czy dla ciebie to również "Znajomy świat" Hwang Sok-Yong

Do tej pory w Polsce ukazały się trzy powieści autora, wszystkie trzy tłumaczone bezpośrednio z języka koreańskiego. „Znajomy świat”, w Korei Południowej wydany w roku 2011, u nas na rynku swoją premierę miał w 2018 roku i była to pierwsza książka autora wydana w Polsce. Powieść przenosi czytelnika do lat osiemdziesiątych XX wieku pokazując początek zmian ekonomicznych oraz przedstawiając warstwę społeczną wypchniętą poza nawias.

Wytrzeszcz od wczesnego dzieciństwa miał trudne życie. Żyjąc w wielkiej biedzie, bez ojca, który trafił do obozu reedukacji, w pewnym momencie zrezygnował ze szkoły, żeby pomagać matce w pracy. Jednak nawet w najbardziej ubogiej dzielnicy w pewnym momencie nie byli w stanie sobie poradzić. Propozycja pracy na Wyspie Kwiatów przyszła w odpowiednim momencie i w ten sposób dwuosobowa rodzina trafiła do zupełnie innego świata. Wielkie podmiejskie wysypisko śmierci, na które codziennie zwożone są tony odpadów, a na którym żyją i pracują tysiące ludzi wykluczonych ze społeczeństwa. Wytrzesz od samego początku pracuje i poznaje warunki, w których będzie musiał od teraz żyć. Nastoletni chłopak początkowo nie potrafi zrozumieć tego świata i chce wrócić do uliczek, które dobrze zna, jednak jest już dorosły i wie, że życie zmusza do trudnych wyborów. Przez życie Wytrzeszcza i kilkoro innych bohaterów autor pokazuje świat, w którym przyszło żyć ludziom w czasach rewolucyjnych zmian w społeczeństwie koreańskim.

Historia osadzona jest na początku lat ’80, kiedy ubogi ówcześnie kraj zaczął się rozwijać, aby dotrzeć do momentu, w którym znamy go obecnie. Tamten okres to również trudny politycznie czas, kiedy trwała dyktatura wojskowa, kiedy było wiele krwawych protestów, co wyrażone jest w książce poprzez wspomnianego ojca Wytrzeszcza, który został zabrany do „obozu reedukacji”. 

Odkąd nowy generał doszedł do władzy i zapowiedział oczyszczenie społeczeństwa, chodziły pogłoski, że wszelkie menelstwo, gangsterzy, osoby z wyrokami czy nawet tatuażem, wszyscy ci, którzy w najmniejszym nawet stopniu przyczynili się do zakłócenia spokoju publicznego, niezależnie od wieku zostaną wyłapani i umieszczeni w ośrodku resocjalizacyjnym, aby zrobić z nich nowych ludzi. Wiele osób zniknęło.

Książka napisana jest prostym językiem, a historia przedstawia codzienne życie na wysypisku, kiedy Wytrzeszcz i jego matka tam docierają. Wszechobecny smród, muchy, które chmarami wraz z jedzeniem dostają się do ust, przerażające warunki sanitarne, to tylko początek przerażającego świata. To również świat, w którym zachwiane są normy społeczne, a niebezpieczne wypadki mogą zdarzyć się w każdej chwili. 

Śmieci były brudne i odrażające, ale jednocześnie czarne i białe, czerwone i niebieskie, i żółte, a także prostokątne i błyszczące, gładkie i chropowate, kanciaste i okrągłe, podłużne, wiotkie i sztywne, niedające się ruszyć, wystające, staczające się po boku, cuchnące dymem, zdechłą rybą, dławiące w gardle i drażniące nos, wywołujące wymioty, ale ponad wszystko były nieznajome.

W codziennym życiu Wytrzeszczowi towarzyszy Łysek, młodszy chłopak, który przez swoją niewinność przełamuje dorosłe spojrzenie na codzienne wydarzenia. Na Wyspie Kwiatów pojawiają się też niebieskie światła, dzięki którym autor pokazuje bohaterom inny świat, nieskażony konsumpcjonizmem, w którym ludzie żyli z naturą w zgodzie, a który zniknął wraz z rozwojem społecznym. Mieszkańcy Wyspy Kwiatów, zapomniani przez władze i innych ludzi, zostali zmuszeni do zmiany swojego życia, które wiedli przez dziesięciolecia. Postęp ekonomiczny sprawił, że spokojne życie podmiejskie przestało mieć miejsce. 

„-Gdzie my jesteśmy? – zapytał.
- Nie poznajesz? Na Wyspie Kwiatów.
- To to samo miejsce, którym mieszkamy?
Wytrzeszcz rozglądał się na wszystkie strony.
- Tak kiedyś wyglądała.
- Serio? Tak wyglądała Wyspa Kwiatów?
- No przecież mówię! Tu mieszkaliśmy – zachichotało dziecko.
Chłopcy się zatrzymali na chwilę i przyglądali się rzece, po której płynęła mała łódka. Na środku było widać wysepkę z gęstym lasem i niziutką górką. Na łące przy brzegu krowa z cielątkiem u boku skubała trawę. Rosło tam pełno kwiatów, a kaczki przylatywały, odlatywały albo pluskały się w wodzie. Wytrzeszcz z niedowierzaniem wodził wzrokiem po okolicy.
- Nigdy nie widzieliśmy tej wysepki.
- Wysadzili ją w powietrze. Nasza rodzina kiedyś tam mieszkała, ale zostaliśmy zmuszeni, żeby ją opuścić już dawno temu – wyjaśniło dziecko.”

„Znajomy świat” pokazuje, jak zmiany społeczne wykluczały pewne grupy, jak zmuszały ludzi do trudnych wyborów, z powodu których byli oni odrzucani przez resztę społeczeństwa, a miejsca w którym przyszło im żyć, były przerażające. To jedna z pozycji, która pozwala odkryć jak zmiany i dążenie do rozwoju ekonomicznego państwa niosło ze sobą ogrom ofiar. Pojedynczych jednostek, a także całych grup społecznych, które zostały pominięte i zapomniane, z którymi się nie liczono. Jednocześnie autor pokazuje, że współczesny świat przepełniony jest konsumpcjonizmem, który wytarza produkty, które za chwilę trafiają a śmietnik. Ta niewielkich rozmiarów powieść pozwala ponownie spojrzeć na świat, który nas otacza.

• Autor: Hwang Sok-Yong
• Tytuł: Znajomy świat
• Tytuł oryginalny: Natikeun Sesang (낯익은 세상)
• Tłumaczenie: Beata-Kang Bogusz
• Wydawnictwo: Sonia Draga
• Liczba stron: 212
• Premiera: 21 listopad 2018